DİYARBAKIR- Cahit Sıtkı Tarancı Evi Kültür Müzesi, Diyarbakır’ın Sur ilçesinde ünlü şairimiz Cahit Sıtkı Tarancı’nın doğduğu ve çocukluk yıllarını geçirdiği evdir. Diyarbakır’ın geleneksel konut mimarisinin tüm özelliklerini taşıyan, merkezi bir avlu etrafında sıralanmış dört kanattan oluşan ve tamamen bazalt taş kullanılarak zemin üzerine tek katlı olarak inşa edilmiş olan evin yapım tarihi 1733 yılıdır.
Orijinalinde harem ve selamlık olarak inşa edilmiş olan yapının selamlık kısmı yıkılmış olup, harem kısmı günümüze ulaşmıştır. Yapıya dar bir sokaktan, tek kanatlı ahşap bir kapıyla giriş sağlanmaktadır. Ayrıca kuzey yönde mutfağa açılan iki kanatlı ikinci bir kapısı da bulunmaktadır.
Bina iklim şartlarına uygun olarak yaz, kış, ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde kullanılabilecek farklı bölümlerden oluşmaktadır. Evin avluya bakan cephesinde “Cıs” adı verilen süsleme elemanları çok başarılı bir şekilde kullanılarak bazaltın vermiş olduğu kasvet hafifletilmiş ve yapıya hareketlilik kazandırılmıştır. Binada toplam 14 oda, mutfak, kiler ve tuvalet bulunmaktadır. Binanın en önemli yeri iki katlı olan yazlık kısmıdır. Bu bölümün ikinci katında önünde çift kemer açıklıklı eyvanı ile baş oda ya da mabeyn odası olarak adlandırılan büyük bir oda bulunmaktadır.
Cahit Sıtkı Tarancı 2 Ekim 1910 yılında bu odada dünyaya gelmiştir. 1973 yılında Kültür Bakanlığı tarafından alınarak kamulaştırılan ev, 1974 yılında restore edilerek “Cahit Sıtkı Tarancı Evi Kültür Müzesi” olarak ziyarete açılmıştır.
Kaynak: Diyarbakır Müze Müdürlüğü
