DİYARBAKIR- Diyarbakır'ın tarihine ve önemine ilişkin olarak, iç kalede bulunan Artuklu Kemeri, şehrin zengin tarihî mirasını yansıtan önemli bir yapıdır. Diyarbakır, binlerce yıllık geçmişiyle önemli bir kültürel ve tarihi merkezdir. Kent, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve bu medeniyetlerin izlerini barındırmaktadır.
Diyarbakır'ın tarihi, Paleolitik döneme kadar uzanmakta olup, Mezopotamya'nın en eski yerleşim yerlerinden biri olarak bilinir. İç kalede bulunan Artuklu Kemeri, Artuklu Sultanı Mahmut dönemine kadar uzanmaktadır ve bu yapı, şehrin siyasi ve idari geçmişinin bir izdüşümüdür.
Diyarbakır'ın tarihî zenginliklerinden biri olan İç Kale'nin orta kesiminde bulunan Artuklu Kemeri, şehrin geçmişine ışık tutan önemli bir yapıdır. Yaklaşık 10 metre genişliğindeki sivri kemerli giriş, 1206-1207 tarihlerinde Artuklu Sultanı Mahmut döneminde inşa edilmiştir. Bu bilgi, kemerin sarayla aynı döneme ait olduğunu göstermektedir.
İç Kale'yi kuzeybatıdan güney doğuya doğru ikiye ayıran bu giriş, yönetici kesimin oturduğu asıl kesimi belirtmektedir ve savunma amacı taşımaktan ziyade yönetimin gücünü simgeleyen bir nitelik taşımaktadır. Girişin her iki kenarında beyaz kalker taşı üzerine işlenmiş mücadele sahneleri yer almaktadır. Bu kabartmalar, aslanın galip durumda olduğu üstteki sahnede ve alttaki boğanın aslan karşısında yenilgiyi temsil ettiği sahnede olmak üzere düzenlenmiştir.
Girişin sivri kemerinin üzerindeki kitabede, yapıldığı döneme ait bilgiler yer almaktadır. Ancak, zamanla tahrip olan bazı kısımlar ve restorasyonlar sırasında yenilenen kitabe bölümleri bulunmaktadır. Ayrıca, kemer üzerinde tam olarak anlaşılamayan nesnelere ait kabartmalar da mevcuttur.
