Diyarbakır’ın simgesi Dicle Nehri’nde, son günlerde farklı bölgelerde balık ölümleri görüldü. Türkiye’nin en önemli su kaynaklarından biri olan Dicle, 40’tan fazla balık türünün yanı sıra sürüngenler, kurbağalar ve birçok kuş türüne ev sahipliği yapıyor. Ancak uzmanlar, artan sıcaklık, azalan yağışlar ve insan kaynaklı faktörlerin ekosistemde ciddi tehdit oluşturduğunu söylüyor.
“Balık ölümleri daha çok Hevsel ve Bismil hattında”
Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Tarık Çiçek, özellikle Hevsel Bahçeleri ile Bismil hattında toplu balık ölümlerinin daha sık görüldüğünü belirterek şunları söyledi:
“Nehir bu bölgelerde durağanlaşıyor, akıntı hızı azalıyor. Yağışların azlığı, suyun debisinin düşmesi ve kirlilik, balık ölümlerini tetikliyor.”
Yerleşim ve tarım baskısı
Çiçek, son yıllarda nehrin doğu ve batı yakasında artan yerleşim yerleri ve tarım faaliyetlerinin kirliliği artırdığına dikkat çekti:
“Tarımda kullanılan ilaç ve gübreler nehre karışıyor. Ayrıca yeni imara açılan alanlardaki kanalizasyon ve atık suların nehre karışıp karışmadığının araştırılması gerekiyor.”
“20-30 yıl önceki balık türlerini artık göremiyoruz”
Dr. Çiçek, 20-30 yıl öncesine kıyasla nehirdeki bazı balık türlerinin tamamen kaybolduğunu vurgulayarak, “Eskiden daha fazla tür vardı, ancak kirlenmeye hassas olan balıklar artık yaşamıyor. Bu da biyoçeşitlilik için büyük kayıp” dedi.
“Çözüm insanlarda”
Nehri korumanın önemine dikkat çeken Çiçek, suyun tasarruflu kullanılması ve kirliliğe karşı daha duyarlı olunması gerektiğini ifade ederek, “Yağışı artırmak elimizde değil ama kirliliği azaltmak elimizde. Dicle Nehri, korunması gereken zengin bir biyoçeşitlilik alanı” diye konuştu.