DİYARBAKIR- Meyan kökü, tarih boyunca birçok kültürde kullanılan ve şifa kaynağı olarak kabul edilen bir bitki türüdür. Eski Mısır'daki firavunlar tarafından tatlı içecek olarak tüketilmesiyle bilinir ve kullanım kökeni Asur, Mısır, Çin ve Hint kültürlerine kadar uzanır. Baklagiller familyasına ait olan bu bitki, çalı türünde olup Avrupa, Asya ve Orta Doğu'da yetiştirilir.
Meyan şerbeti, meyan kökünden yapılan geleneksel bir içecektir. Tıp alanında önemli bir yere sahip olan bu bitkinin kökleri tokmakla ezilip suda bekletilerek elde edilir. Diyarbakır'da yüzyıllardan beri tüketilen bu içecek, serinletici ve lezzetli bir seçenektir. Günümüzde farklı içeceklerin popüler hale gelmesine rağmen, meyan şerbetinin faydalarını bilenler vazgeçmek istememektedir.
Meyan Kökü nedir?
Meyan kökü, birçok hastalıkta ilaç olarak da kullanılmış ve doğanın insanlara sunduğu bir şifa kaynağı olarak kabul edilmiştir. Temiz bir şekilde hazırlandığında yerli malı bir içecek olarak uzun yıllar tüketilmeye devam edecektir. Meyan bitkisi, dünya genelinde kendiliğinden yetişen çok yıllık otsu bir bitkidir. Ülkemizde, Trakya, Marmara Bölgesi ve Karadeniz sahilleri dışında tüm Anadolu'da, özellikle akarsu kenarlarında yetişir.
Meyan Kökünün Faydaları:
Meyan kökü, içerdiği glisirizin, triterpen, saponinler ve flavonoidler gibi bileşikler sayesinde birçok hastalığın iyileşmesine destek olabilir. Faydaları şunlardır:
- Gastrit asidinin anormal artışını engelleyerek, reflü etkilerini azaltabilir.
- Cilt rahatsızlıklarını yatıştırabilir, sivilce ve egzamayı hafifletebilir.
- Üst solunum yolu rahatsızlıklarını hafifletebilir.
- Diş çürüklerine neden olan bakterilere karşı koruyucu etki gösterebilir.
- Mide için iltihap azaltıcı etkisiyle ülserin iyileşme sürecini destekleyebilir.
- Kan şekeri seviyelerini dengeler.
- Böbrek sağlığına iyi gelebilir.
- Menopoz semptomlarını azaltabilir.
- Anti-bakteriyel ve anti-viral etkisiyle mikrop üzerinde öldürücü etki yaratabilir.
- Yüksek tansiyon ve damar sertleşmesine iyi gelebilir.
- Obeziteyle mücadelede etkilidir ve tip-2 diyabetin gelişimini engellemeye yardımcı olabilir.
Meyan Kökünün Zararları:
Ancak, meyan kökünün günlük kullanım dozunu aşmak bazı olumsuz etkilere neden olabilir. Bunlar şunlardır:
- Potasyum seviyesini düşürerek düzensiz kalp ritmine sebep olabilir.
- Yüksek kan basıncını olumsuz etkileyebilir.
- Kas zayıflığına ve kemik erimesine neden olabilir.
- Kortizon hormonunun fazla salınımına yol açabilir.
Meyan Kökünün Kullanımı
Meyan kökü, çeşitli formlarda kullanılabilir. Çay, tablet, toz veya özüt formunda tüketilebileceği gibi, bazı içeceklerin içeriğinde de tercih edilir. Ayrıca cilt bakımı için maske olarak da kullanılabilir.
Diyarbakır Meyan Şerbeti Tarifi
Gerekli Malzemeler
- Meyan kökleri
- Su
- Karbonat (opsiyonel)
Yapım aşaması
- Meyan köklerini iyice ayıklayın ve toprak ile diğer artıklardan arındırın.
- Kökleri ezilinceye kadar dövün.
- Bir su bardağı su ekleyerek köklerin suyu süzülmesini sağlayın.
- Derin bir kaba kökleri koyun ve üzerine 8-10 bardak su ekleyin.
- Kökleri suyun içinde 3-4 saat bekletin.
- Bekleme süresince kökleri kaba bir kenara bırakın ve üzerlerine birkaç kez su dökerek renk, tat ve kokunun daha iyi olmasını sağlayın.
- Renk, tat ve kokunun suya geçtiğini gördüğünüzde servis yapın.
- İsteğe bağlı olarak köpüklü olması için çok az miktarda karbonat ekleyebilirsiniz.
Meyan şerbetiniz hazır! Afiyet olsun!
