DİYARBAKIR - Türkiye genelinde kuzen evliliği istatistikleri açıklandı. Yapılan araştırmalara göre, bu evlilik türünün en yaygın olduğu iller arasında Şırnak, Diyarbakır ve Mardin yer aldı.
Kürt kültüründe, kuzen evliliği geleneksel olarak sıkça görülen bir uygulamadır. Bu tür evliliklerin yaygın olmasının sebepleri arasında aile bağlarının güçlendirilmesi ve mal varlığının aile içinde kalması gibi faktörler bulunmaktadır. Dengbêjlerin şarkılarında da sıkça dile getirilen kuzen evliliği, özellikle Mardin ve çevresinde yüksek oranlarda görülmektedir. Şırnak Kuzen evliliğinde 10'uncu sırada yer aldı.
Mardin kuzen evliliğinde zirvede
Son yıllarda yapılan araştırmalar, Mardin'de kuzen evliliği oranının yüzde 20,29 ile Türkiye'de en yüksek olduğunu ortaya koydu. Bu oran, Mardin'in kuzen evliliklerinde lider konumda olduğunu göstermektedir. Ünlü dengbêjlerin şarkılarında “dotmam-pismam” (kuzen) aşkı olarak işlenen bu konunun, bölgede ne kadar yaygın olduğunu bir kez daha gözler önüne sermektedir.
Türkiye'de kuzen evliliğinin yaygın olduğu diğer iller
Mardin'i takip eden iller arasında yüzde 18,56 ile Şanlıurfa ikinci sırada yer almaktadır. Diğer illerdeki oranlar ise şu şekildedir:
- Siirt: Yüzde 16,92
- Diyarbakır: Yüzde 16,88
- Adıyaman: Yüzde 16,53
- Batman: Yüzde 15,93
- Gaziantep: Yüzde 15,83
- Muş: Yüzde 14,90
- Bitlis: Yüzde 14,76
- Şırnak: Yüzde 14,35
Bu veriler, kuzen evliliğinin özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde oldukça yaygın olduğunu göstermektedir.
Kuzen evliliğinin sosyal ve kültürel etkileri
Kuzen evliliği, sadece aile yapısında değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel yapıda da önemli etkilere sahiptir. Aile bağlarının kuvvetlenmesi, topluluk içindeki güven duygusunun artması gibi olumlu yanları bulunsa da genetik hastalıkların yayılma riski gibi olumsuz etkileri de bulunmaktadır. Bu nedenle, bazı sağlık kuruluşları ve sivil toplum örgütleri bu tür evliliklerin azaltılması için çeşitli bilinçlendirme çalışmaları yapmaktadır.
Kuzen evliliğinin geleceği
Teknolojinin ve eğitim seviyesinin artmasıyla birlikte, kuzen evliliklerinin gelecekte azalması beklenmektedir. Özellikle genç nesillerin bu konuda daha bilinçli olması, kuzen evliliklerinin yerini daha geniş sosyal çevrelerden yapılan evliliklere bırakabileceğini göstermektedir. Ancak, geleneksel değerlerin güçlü olduğu bölgelerde bu değişim daha yavaş gerçekleşebilir.
