Diyarbakır’ın Kocaköy ilçesindeki mantar kaya, buzul çağından günümüze uzanan jeolojik yapısıyla dikkat çekiyor. Uzmanlara göre milyonlarca yıllık doğal oluşum, bölgenin tarihine ışık tutuyor.
Diyarbakır’ın Kocaköy ilçesinde bulunan ve ince bir sütun üzerinde duran geniş kaya yapısı, hem görsel yapısıyla hem de jeolojik geçmişiyle ilgi odağı olmaya devam ediyor. İlçe merkezine yaklaşık 4 kilometre mesafede yer alan ve yöre halkı tarafından “mantar kaya” ya da “kalkan kaya” olarak adlandırılan oluşumun, buzul çağından kalma doğal bir miras olduğu değerlendiriliyor.
Doğal oluşum yıllara meydan okuyor
İnce bir kaya sütunu üzerinde dengede duran geniş kaya parçası, doğa koşullarına rağmen ayakta kalmayı başarmış ender örneklerden biri olarak öne çıkıyor. Bölgeyi ziyaret edenlerin ilgisini çeken yapı, Kocaköy’ün simgeleri arasında gösteriliyor.
Jeolojik yapısı milyonlarca yıl öncesine dayanıyor
Antropolog Naci Akdemir, mantar kayanın bulunduğu alanın sediment tortulu kayaçlardan oluştuğunu belirtti. Bölgenin, Afrika–Arabistan levhasının Avrasya levhasını kuzeye doğru itmesiyle şekillendiğini ifade eden Akdemir, bu jeolojik hareketin günümüzde de sürdüğünü vurguladı.
Akdemir, sürecin yaklaşık 250–300 milyon yıl önce başladığını belirterek, levhaların yılda ortalama 10–15 milimetre hızla hareket ettiğini söyledi.
“Buzul çağının izlerini taşıyor”
Mantar kaya oluşumunun yalnızca rüzgar ve su aşındırmasıyla açıklanamayacağını ifade eden Akdemir, yapının buzul çağından kalma olabileceğine dikkat çekti. Akdemir, bölgede belirgin bir su akış izi bulunmamasının bu görüşü güçlendirdiğini belirtti.
Uzmanlara göre kaya, geçmişte yaşanan buzul aşındırmaları sonucu bugünkü görünümüne kavuştu ve bu yönüyle eşsiz bir doğal arşiv niteliği taşıyor.
Kocaköy’ün en önemli simgelerinden biri
“Kalkan kaya” olarak da adlandırılan oluşumun şeklinin, savaşlarda kullanılan kalkana benzetildiğini söyleyen Akdemir, yapının Kocaköy için önemli bir kültürel ve doğal değer olduğunu ifade etti. Uzmanlar, mantar kayanın korunarak turizme kazandırılmasının bölge için önemli bir fırsat olabileceğini belirtiyor.
