Diyarbakır’ın Kocaköy ilçesinde milyonlarca yıl öncesine uzanan jeolojik ve paleontolojik izler gün yüzüne çıktı. Uzmanlara göre bölge, Tetis Denizi’nin tabanı üzerinde bulunuyor.
Diyarbakır’ın Kocaköy ilçesinde yapılan bilimsel değerlendirmeler, bölgenin milyonlarca yıl önce Tetis Denizi’nin zemininde yer aldığını ortaya koyuyor. İlçe merkezine yaklaşık 4 kilometre mesafede bulunan kayaçlarda, fay kırıklarıyla birlikte çok sayıda canlı türüne ait olduğu değerlendirilen fosil kalıntıları dikkat çekiyor. Ortaya çıkan görüntüler, bölgenin jeolojik geçmişine ışık tutuyor.
Tetis Denizi’nden kalan tortullar Kocaköy’de ortaya çıktı
Antropolog Naci Akdemir, söz konusu alanın Tetis Denizi’nde oluşan sediment tortulu çökellerden meydana geldiğini belirtti. Akdemir’e göre bu çökeller, Afrika–Arabistan levhasının Avrasya levhasına doğru baskı yapmasıyla birlikte yükselme ve dalma hareketlerine maruz kaldı. Bu süreçte, önce doğu–batı yönlü, ardından kuzey–güney doğrultulu fay kırıkları oluştu.
Fay kırıkları milyonlarca yıllık hareketi gözler önüne seriyor
Akdemir, kayaçlarda görülen çatlakların geçmişte simetrik olduğunu, ancak levha hareketleri nedeniyle zamanla ayrıştığını vurguladı. Doğudaki jeolojik zonun batıya kıyasla daha hızlı ilerlediğini ifade eden Akdemir, bu hareketliliğin halen devam ettiğini söyledi.
“Yöredeki depremlerin kaynağı bu jeolojik süreçtir”
Jeolojik hareketlerin yaklaşık 250 ila 300 milyon yıl önce başladığını belirten Akdemir, bu sürecin günümüzde de sürdüğünü ifade etti. Bölgedeki depremlerin temel nedeninin bu levha hareketleri olduğunu dile getiren Akdemir, Anadolu Yarımadası’nın Arabistan levhasının baskısıyla batıya, Ege Denizi yönüne doğru itildiğini kaydetti.
Fosiller deniz canlılarının izlerini taşıyor
Bölgede bulunan sediment tabakalarda bakterilerden omurgalı canlılara kadar birçok türün fosiline rastlanıyor. Deniz yumuşakçaları, derisi dikenliler, balıklar ve çeşitli omurgalı hayvanlara ait kemik kalıntılarının görülebildiğini aktaran Akdemir, bazı kayaçlarda dişleri hâlâ seçilebilen çene kemiklerine ve omurga fosillerine rastlandığını belirtti.
Akdeniz daralıyor, Kocaköy geleceğin örneği olabilir
Yaklaşık 5–6 milyon yıl önce bölgenin bugünkü görünümüne kavuştuğunu ifade eden Akdemir, Tetis Denizi’nin devamı niteliğindeki Akdeniz’in giderek kapandığını söyledi. Akdemir’e göre, birkaç milyon yıl sonra Akdeniz’in tabanı da Kocaköy arazisine benzer bir yapıya dönüşebilir.
