DİYARBAKIR- Diyarbakır’da dünyaya gelen Ziya Gökalp,kimdir? Ziya Gökalp hakkında araştırma yaptık. Detaylar haberimizde..
23 Mart 1876’da Diyarbakır’da dünyaya gelen ve asıl adı Mehmed Ziya olan Ziya Gökalp, Türk milliyetçiliği ve sosyoloji alanında yaptığı çalışmalarla tanınan, Türk fikir hayatının öncü isimlerinden biridir. Diyarbakır’ın kuzeydoğusundaki Çermik sancağı eşrafından gelen ve XVIII. yüzyıl ortalarında Diyarbakır’a yerleşen Hacı Ali Ağa’nın torunu olan Gökalp, aynı zamanda Diyarbakır vilayet evrak müdürlüğü ve nüfus nazırlığında bulunan Tevfik Efendi’nin oğludur.
Eğitimine Diyarbakır Askerî Rüşdiyesi’nde başlayan ve 1890 yılında mezun olan Gökalp, daha sonra İstanbul’a giderek Mülkiye Baytar Mekteb-i Âlîsi’ne kaydoldu. Ancak siyasi faaliyetleri nedeniyle tutuklanarak eğitimine ara vermek zorunda kaldı. 1900 yılında Diyarbakır’a dönerek geleneksel ilimlerde amcası Hacı Hasib Efendi’den faydalandı ve Vecihe Hanım’la evlendi.
Meşrutiyet’in ilanından sonra İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin Diyarbakır şubesini kuran ve bölge müfettişi olan Gökalp, Selânik’te Türkiye’de ilk defa sosyoloji dersleri verdi. Balkan Savaşları sonrası İstanbul’a dönen Gökalp, Dârülfünun’da içtimaiyat dersleri verdi ve Maarif Vekâleti Fenn-i Terbiye Encümeni üyesi oldu.
I. Dünya Savaşı sonrasında İngilizler tarafından işgal edilen İstanbul’da tutuklanan ve Malta’ya sürgün edilen Gökalp, sürgünden dönüşünde Ankara hükümetinin Maarif Vekâleti İlim Encümeni üyesi ve Telif ve Tercüme Heyeti reisi olarak görev aldı. 1923’te II. Büyük Millet Meclisi’ne Diyarbakır milletvekili olarak katıldı.
Ziya Gökalp, 25 Ekim 1924’te İstanbul’da hayatını kaybetti ve Sultan Mahmud Türbesi’nin haziresine defnedildi. Gökalp, Türk düşünce dünyasında derin izler bırakan bir mihenk taşı olarak anılmaktadır. Onun eserleri ve fikirleri, Türkiye’nin modernleşme sürecinde önemli bir rol oynamış ve günümüzde de etkisini sürdürmektedir.
